رشته مهندسی برق یکی از زیرشاخههای مهندسی است که روی مطالعه، طراحی و استفاده از ابزار، تجهیزات و سیستمهایی که از برق استفاده میکنند، متمرکز است. مهندسی برق یکی از شغلهای پردرآمد است که گرایشهای متفاوتی دارد و افراد میتوانند با توجه به تواناییها و علایق خود، یکی از این گرایشها را انتخاب کنند. در این مقاله بیشتر با این رشته آشنا شده و بهترین گرایش برق را معرفی میکنیم.
معرفی رشته برق
رشته مهندسی برق یکی از متنوعترین و پرطرفدارترین رشتههای مهندسی است. این رشته به بررسی و استفاده از اصول فیزیک و ریاضی برای طراحی، ساخت و بررسی عملکرد سیستمها و دستگاههای الکتریکی، الکترونیکی و الکترومغناطیسی میپردازد. از نیروگاههای تولید برق تا شبکههای توزیع، از تلفن همراه تا رایانهها و از سیستمهای بزرگ کنترل صنعتی تا مدارهای الکترونیکی کوچک، تمامی این قسمتها توسط مهندسان برق مورد طراحی، توسعه و بهینهسازی قرار میگیرند.
دانشآموزانی که به این حرفه علاقه دارند، میتوانند حین انتخاب رشته پایه دهم، وارد مدرسه فنی و حرفهای شده و رشته الکتروتکنیک را انتخاب کنند. آنها همچنین میتوانند در دبیرستان رشته ریاضی را انتخاب کرده و سپس در دانشگاه در مقاطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد در رشته برق تحصیل کنند. البته داشتن ارشد مهندسی اجباری نیست و با داشتن مدرک کارشناسی نیز میتوان برای بسیاری از موقعیتهای شغلی اقدام کرد. همچنین، مهندسانی که قصد دارند دانش خود را در رشته برق افزایش دهند، میتوانند از منابع موجود در اینترنت، مانند سایت poweren، استفاده کنند.
افراد علاقهمند به این حرفه میتوانند برای ارسال رزومه به مشاغل مهندسی برق به لینک مربوطه مراجعه کنند.
گرایشهای رشته برق
در این بخش مهمترین و پردرآمدترین گرایشهای رشته برق را معرفی میکنیم. این گرایشها تقاضای بالایی در بازار کار دارند و میزان درآمد آنها درکشورهای مختلف، از جمله ایران، قابل قبول است. لازم به ذکر است که بهترین گرایش مهندسی برق برای خانم ها و آقایان تفاوت چندانی ندارد و افراد باید به دنبال گرایشی بروند که به آن علاقه دارند. اگرچه برخی تبعیضها کار کردن در رشتههای مهندسی را برای زنان سختتر میکند، هر ساله زنان زیادی به دلیل علاقه به این رشته، آن را به عنوان حرفهی آیندهی خود انتخاب میکنند.
مهندسی برق قدرت
به دلیل افزایش نیاز به منابع انرژی پایدار و مدرنیزه شدن شبکه، تقاضای زیادی نسبت به این گرایش وجود دارد و به همین دلیل میتوانیم قدرت را پردرآمدترین گرایش مهندسی برق بدانیم. گرایش برق قدرت به تولید، انتقال و توزیع برق میپردازد. این گرایش روی جنبههای فنی و عملی مرتبط با سیستمهای قدرت متمرکز است و به مهندسان برق اجازه میدهد تا عملکرد و بهرهوری سیستمهای تولید، انتقال و توزیع برق را بررسی کرده و ارتقا دهند. مهندسان برق قدرت در زمینههای مختلفی فعالیت میکنند که در ادامه برخی از آنها را مرور میکنیم.
نیروگاهها
مهندسان برق قدرت طراحی، ساخت و راهاندازی نیروگاههای تولید برق را برعهده دارند. آنها با استفاده از اصول و تکنولوژیهای مناسب، نیروگاههای حرارتی، گازی، آبی، بادی و خورشیدی را مدیریت میکنند.
سیستمهای انتقال
مهندسان برق قدرت مسئولیت طراحی و مدیریت سیستمهای انتقال برق را برعهده دارند. بهینهسازی شبکههای انتقال، افزایش قدرت و پایداری و نظارت بر جریان برق برخی از وظایف مهندسان برق قدرت است.
تجهیزات قدرت
مهندسان برق قدرت مدارها و تجهیزات مورد استفاده در سیستمهای قدرت را طراحی و بهینهسازی میکنند. ترانسها، سوئیچها، مبدلها، ژنراتورها، موتورها و خطوط انتقال برق، برخی از این تجهیزات هستند.
توزیع برق
مهندسان برق قدرت مسئولیت طراحی، ساخت و نصب شبکههای توزیع برق را برعهده دارند. آنها با استفاده از تجهیزات و سیستمهای مناسب، به انتقال برق به صورت امن و بهینه در سطح شهر یا منطقه کمک میکنند.
سیستمهای مرتبط
مهندسان برق قدرت در گرایش خود با سیستمهای مرتبط مانند حفاظت و ایمنی، کنترل و مانیتورینگ سیستمهای قدرت و همچنین مدیریت انرژی ساختمانها و صنایع نیز سر و کار دارند.
مهندسی برق الکترونیک
گرایش برق الکترونیک به طراحی، توسعه و بهبود سیستمها و تجهیزات الکترونیکی میپردازد. این گرایش بر روی فناوری و فرآیندهای مرتبط با تولید و کاربرد مدارهای الکترونیکی تمرکز دارد و به مهندسان برق اجازه میدهد تا در طراحی و بهینهسازی دستگاهها و سیستمهای الکترونیکی فعالیت کنند. به دلیل افزایش استفاده از وسایل الکترونیکی در صنایع مختلف، شغل مهندسی برق الکترونیک اهمیت و درآمد بالایی دارد. مهندسی کامپیوتر، سیستم، نیرو، ارتباطات از راه دور، پردازش سیگنال، فرکانس رادیویی و فوتونیک از گرایش های برق الکترونیک هستند.
مهندسان برق الکترونیک در صنعت ارتباطات، کامپیوتر و صنایع مرتبط و همچنین در آزمایشگاهها و مراکز تحقیق و توسعه فعالیت میکنند. آنها میتوانند در شرکتهای تولید و طراحی قطعات الکترونیکی، شرکتهای مخابراتی، شرکتهای مشاوره و همچنین دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مشغول به کار شوند. در ادامه، زمینههای مختلفی که یک مهندس برق الکترونیک در آنها فعالیت میکند را بررسی میکنیم.
مدارهای الکترونیکی
آنها با استفاده از اصول الکترونیک و مدارهای آنالوگ و دیجیتال، مدارهای الکترونیکی را طراحی کرده و آنها را توسعه میدهند.
مدارهای میکروالکترونیکی
مهندسان برق الکترونیک به طراحی و توسعه مدارهای میکروالکترونیکی مانند دیودها، ترانزیستورها و سایر عناصر نیمهرسانا میپردازند.
سیستمهای الکترونیکی
مهندسان برق الکترونیک در طراحی و بهبود سیستمهای الکترونیکی مانند تلویزیون، رادیو، کامپیوتر، تلفن همراه و سایر سیستمهای الکترونیکی فعالیت میکنند.
نرمافزار و الگوریتمهای الکترونیکی
مهندسان برق الکترونیک با استفاده از نرمافزارهای مدلسازی، شبیهسازی و طراحی، طراحی الگوریتمهای الکترونیکی را انجام میدهند. این الگوریتمها برای کنترل و پردازش سیگنالها و اطلاعات الکترونیکی استفاده میشوند.
مهندسی برق مخابرات
گرایش برق مخابرات به طراحی، توسعه و بهبود سیستمها و تجهیزات مخابراتی میپردازد. این گرایش روی فناوری و فرآیندهای مرتبط با انتقال، پردازش و تبادل اطلاعات در فرآیندهای ارتباطی تمرکز دارد. مهندسان برق مخابرات روی موضوعات زیر تمرکز میکنند:
شبکههای مخابراتی
مهندسان برق مخابرات به طراحی و بهینهسازی شبکههای ارتباطی مانند شبکههای تلفن همراه، شبکههای داده، شبکههای تلفن ثابت، شبکههای کابلی و شبکههای بیسیم میپردازند.
سیستمهای ارتباطی
آنها در طراحی و بهینهسازی سیستمهای ارتباطی مانند سیستمهای ماهوارهای، آنتنها، مودمها، روترها و دستگاههای ارتباطی مشغول هستند.
پردازش سیگنال
مهندسان برق مخابرات در طراحی و توسعه الگوریتمها و سیستمهای پردازش سیگنال برای تحلیل، پردازش و بهبود سیگنالهای ارتباطی مثل صوت، تصویر و دادهها مشغول هستند.
دستگاههای تلفن همراه
آنها در طراحی و بهبود دستگاههای تلفن همراه و تکنولوژیهای مرتبط مانند شبکههای نسل جدید تلفن همراه 5G و 4G فعالیت میکنند. آنها تلاش میکنند تا مشکلاتی همچون تداخل فرکانس، ضعف سیگنال و افزایش سرعت انتقال در دستگاههای تلفن همراه را حل کنند.
مهندسی برق کنترل
گرایش برق کنترل به طراحی، تحلیل و بهینهسازی سیستمهای کنترلی میپردازد. این گرایش روی انتقال، پردازش و تحلیل سیگنالهای کنترلی و کاربردهای آنها در سیستمها و فرآیندهای مختلف متمرکز است. در صنایعی مانند هوافضا، شیمی، رباتیک و… تقاضای بالایی برای شغل مهندسی کنترل وجود دارد. مهندسان برق کنترل در این گرایش روی موارد زیر تمرکز میکنند:
طراحی کنترلکننده
آنها با استفاده از روشها و الگوریتمهای مختلف، کنترلکنندههایی را طراحی و تنظیم میکنند که بتوانند سیستمها را به صورت مطلوب و با کارایی بالا کنترل کنند.
مدلسازی و شبیهسازی سیستمها
مهندسان برق کنترل با استفاده از مدلسازی ریاضی و شبیهسازی سیستمها، عملکرد سیستمهای کنترلی را تحلیل و ارزیابی میکنند.
کنترل بهینه و بهبود کارایی سیستمها
مهندسان برق کنترل به صورت مداوم در تلاش برای بهبود کارایی سیستمهای کنترلی هستند. آنها همواره دستگاههایی مانند خودروها، رباتها، سیستمهای انرژی هوشمند و سایر سیستمهای پیچیده را از لحاظ مصرف انرژی و کارایی، بهینهسازی کرده و بهبود میبخشند.
کاربردهای خاص کنترل
مهندسان برق کنترل، علاوه بر کنترل سیستمهای عمومی، به کنترل سیستمهای خاص نیز میپردازند. کنترل ماشینهای خودران، کنترل هوشمند ساختمان، کنترل ترافیک و کنترل پهپادها برخی از این کاربردهای خاص هستند.
بهترین گرایش برق برای اپلای
برخی از افرادی که دوران کارشناسی رشته برق و دروس این رشته را در ایران گذرانند، ترجیح میدهند به جای اینکه سراغ کنکور ارشد برق بروند، شانس خود را برای اپلای و مهاجرت تحصیلی بسنجند. یکی از بهترین کشورها برای کارشناسی ارشد در یکی از گرایشهای برق، آمریکا است؛ چراکه ۳۷ مورد از ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان در زمینه مهندسی برق، در این کشور واقع شدهاند. نمیتوان به طور قطع یک گرایش را به عنوان بهترین گرایش مهندسی برق در آمریکا معرفی کرد، اما در سالهای اخیر گرایشهای مهندسی کنترل و برق قدرت در این کشور اهمیت زیادی داشتهاند. بهترین گرایش مهندسی برق در کانادا نیز برق قدرت است. پس از آن، مهندسی برق الکترونیک تقاضای بالایی در این کشور دارد.
جمعبندی
یکی از نکات قوت مهندسی برق، پرسود بودن این حرفه است. مهندسان برق علاوه بر فرصتهای شغلی متعدد، از درآمد بالایی هم برخوردارند. علاوه بر این، فرصتهای شغلی برای مهندسان برق در سراسر جهان فراهم است و آنها امکان کار در سطح بین المللی را دارند. در این مقاله، گرایشهای اصلی مهندسی برق را بررسی کردیم و با جزئیات هر یک آشنا شدیم. در مهندسی برق مانند سایر رشتهها و حرفهها تلاش، علاقه و یادگیری مداوم نقش بسیار مهمی را در دستیابی به موفقیت ایفا میکنند.
نظرات کاربران
۰